บ้านหมุน... ตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุดหรือเปล่า?
อาการบ้านหมุน คือ ความรู้สึกเหมือนตัวเราหรือสิ่งแวดล้อมรอบตัวหมุนหรือเคลื่อนไหวแม้ว่าตัวเราจะอยู่นิ่งๆ สาเหตุหนึ่งเกิดจากโรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด (Benign Paroxysmal Positional Vertigo: BPPV) ซึ่งเป็นความผิดปกติของหูชั้นใน เกิดจากตะกอนหินปูนขนาดเล็กในอวัยวะช่วยการทรงตัวของหูชั้นในหลุดจากตำแหน่งเดิมเคลื่อนที่ไปอยู่ผิดตำแหน่ง ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะหรือบ้านหมุน เมื่อเปลี่ยนท่าทางศีรษะ
พญ. ภัทรา ไชยนาม แพทย์เฉพาะทางด้านหู คอ จมูก โรงพยาบาลกรุงเทพหัวหิน กล่าวว่า อาการเฉพาะของโรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด คือ จะมีความรู้สึกอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนทันทีและรุนแรง โดยที่อาการเวียนศีรษะบ้านหมุนมักกินเวลาไม่ถึงหนึ่งนาที อาจมีอาการคลื่นไส้ และบางครั้งก็อาเจียนร่วมด้วย มักเกิดขณะทำกิจกรรมปกติในชีวิตประจำวัน เช่น ขณะลุกจากเตียงหรือนอนพลิกตัวบนเตียง หรือขณะก้มเงยศีรษะ
การวินิจฉัยและการรักษาโรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด
แพทย์จะวินิจฉัยจากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย และทำการทดสอบเฉพาะที่ชื่อว่า Dix-Hallpike maneuvers โดยจะให้ผู้ป่วยนอนหงายอย่างรวดเร็วในขณะที่หันศีรษะไปด้านใดด้านหนึ่ง ให้ศีรษะห้อยลงเล็กน้อยจากขอบเตียง หากพบว่ามีการหมุนของลูกตาร่วมกับมีอาการบ้านหมุนจะเป็นลักษณะเฉพาะของโรคนี้
โรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด สามารถรักษาได้ด้วยการทำกายภาพบำบัดโดยแพทย์ เพื่อให้ตะกอนหินปูนในหูชั้นในเคลื่อนกลับเข้าที่ โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมีอาการดีขึ้นและหายหลังการรักษาตั้งแต่ครั้งแรก มีผู้ป่วยเพียงบางส่วนเท่านั้นที่ต้องทำกายภาพซ้ำภายหลังหากพบว่าอาการยังไม่หายสนิท
ส่วนการรักษาด้วยยานั้นในปัจจุบันยังไม่มียาที่จำเพาะต่อโรคนี้ แพทย์อาจสั่งยาเพื่อบรรเทาอาการเวียนศีรษะ หรือยาแก้อาการคลื่นไส้ที่เกิดจากอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน อย่างไรก็ตามควรรับประทานยาตามคำแนะนำของแพทย์
สำหรับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่แนะนำเฉพาะช่วงที่ยังมีอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน ได้แก่ นอนยกศีรษะและร่างกายส่วนบนขึ้นเล็กน้อยโดยใช้หมอนเสริม หลีกเลี่ยงการเคลื่อนไหวศีรษะอย่างรวดเร็ว และระมัดระวังเมื่อเปลี่ยนตำแหน่ง เช่น การลุกจากเตียงหรือเงยหน้าขึ้นมอง เพื่อลดโอกาสที่จะกระตุ้นให้เกิดอาการเวียนศีรษะ แต่ถ้าอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนหายเป็นปกติแล้ว สามารถใช้ชีวิตตามปกติได้โดยไม่จำเป็นต้องจำกัดท่าทางหรือการนอน
รู้ได้อย่างไรว่าหายจากโรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุดแล้ว
หากตะกอนหินปูนกลับเข้าที่แล้วอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนอย่างรุนแรงขณะเปลี่ยนท่าทาง หรือเคลื่อนไหวศีรษะอย่างรวดเร็ว จะลดลงหรือดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด และจะค่อยๆ ดีขึ้นจนหายสนิท
หลังจากการรักษาผู้ป่วยอาจจะยังมีความรู้สึกโคลงเคลงหรือมึนศีรษะเล็กน้อยหากเคลื่อนไหวเร็วๆ โดยอาการเหล่านี้จะดีขึ้นภายใน 2 – 3 วัน หรือในบางรายอาจจะนานประมาณ 2 – 3 สัปดาห์ หากอาการยังไม่ดีขึ้นหลังจากนั้น แนะนำให้ไปพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อตรวจประเมินเพิ่มเติม
หากไม่ได้รับการรักษาจะหายเองได้หรือไม่
ผู้ป่วยบางรายที่เป็นโรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด มีอาการดีขึ้นและหายเป็นปรกติได้เองภายใน 1 สัปดาห์ แม้จะไม่ได้รับการรักษาใดๆ อย่างไรก็ตามในช่วงที่ตะกอนหินปูนในหูหลุดและมีอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนจะมีปัญหาเรื่องการทรงตัวและเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุหกล้ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้สูงอายุหรือผู้ที่มีปัญหาเรื่องการทรงตัวอยู่ก่อนแล้ว จึงแนะนำให้ผู้ป่วยพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อทำการรักษาให้อาการดีขึ้นโดยเร็ว
และถึงแม้จะหายเป็นปกติแล้ว โรคนี้ก็มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้ ขึ้นอยู่กับปัจจัยบางอย่าง เช่น การเกิดอุบัติเหตุ มีโรคของหูชั้นในอื่นร่วมด้วย มีโรคประจำตัว อายุที่มากขึ้น เป็นต้น แม้ว่าปัจจุบันยังไม่มีการศึกษาวิจัยใดพบวิธีที่จะป้องกันการกลับเป็นซ้ำของโรคนี้ แต่หากพบว่าเป็นก็สามารถรับการรักษาให้หายเป็นปกติได้
“โรคตะกอนหินปูนในหูชั้นในหลุด อาจทำให้รู้สึกทรมานจากอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนทรงตัวไม่อยู่ ไม่กล้าทำกิจกรรมใดๆ แต่การทำความเข้าใจธรรมชาติและอาการของโรคนี้ ตลอดจนการได้รับการรักษาที่เหมาะสม สามารถคืนชีวิตที่ปกติของผู้ป่วยได้ หากท่านหรือบุคคลรอบข้างมีอาการวิงเวียนศีรษะบ้านหมุนรุนแรงอย่างกะทันหัน อย่าลังเลที่จะมาพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อรับการประเมินและคำแนะนำในการรักษาที่ถูกต้องและปลอดภัยค่ะ” พญ. ภัทรา กล่าวทิ้งท้าย
**************************************************************************
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม หรือทำนัดหมายพบแพทย์ กรุณาติดต่อ :
โทร. 032-616-800 Call Center โรงพยาบาลกรุงเทพหัวหิน
โทร. 032-616-880 แผนกบริการผู้ป่วยนอก / อายุรกรรม (8.00 – 17.00 น.)
ข่าวสาร & โปรโมชั่น >> Line : @bangkokhuahin